Tenk å kunne være så fri
å bare spille ut det en føler
noen kaller det kanskje unoter
det å spille melodi
på flere strenger
enn det man vanligvis trenger

2021-02-11 15:39 | 0 kommentarer | Lovleg - andre tekster/innlegg, Rivåtsj Light

                         LOVLEGS TREENIGHET:

                         Håp, kjærlighet og handling!

2020-09-08 20:22 | 0 kommentarer | Lovleg - andre tekster/innlegg, Mie-dikt, Lynfiction

ensom feiring
utblåst lys

folksomt party
fortidens gys

kiwiøl skåling
diktlesning - trur eg

kaos festing
utgang rømningsveg

panikk angst
fjord fjell tang

dåpsrituale
identitetsovergang

sliten liten
kald våt taus

fikk likevel krydret
livets lapskaus

2020-09-08 19:01 | 0 kommentarer | Lovleg - andre tekster/innlegg, Lovleg - fanfic av Alie

Måtte det o store Fjellet, den dype Fjorden og den heilage Tangen bevare oss fra alle dinosaurer som ikke forsvinner når vi våkner ....... 

2020-09-07 12:56 | 0 kommentarer | Lovleg - andre tekster/innlegg

Sara legg ut eit opptak av Alex som poserer i chaten Its a Trapp. Sorry, not sorry :)

Luna sat på rommet sitt og følte seg ganske sikker. Ho hadde endeleg bestemt seg for å seie det: «Sorry» til Ivar. Det var ikkje ofte ho tok det ordet i bruk, men ho hadde tenkt mykje på det siste tida. Ho ville snakke med Ivar og beklage oppførselen sin. Ho innsåg at ho hadde vore altfor kritisk og snakka nedsetjande både om dataspeling og andre ting som han gjorde. Det var ikkje det at dei ikkje var på talefot; ting gjekk greitt i kvardagen. Men likevel låg det noko under overflata, og Luna var klar over at det var ho som måtte seie det: Sorry.
Ho skulle jammen banke på døra hans med det same.
Luna visste at ho ikkje ville vurdert å seie unnskyld for noko som helst for nokre månader sidan, men ho hadde endra seg. Det var Gunnhild som hadde vist henne vegen. Å innrømme feil og vise seg sårbar var skummelt, men Luna kjente seg klar for det. Ho ville ikkje gøyme seg bak eit image av å vere kul og uavhengig lenger. Ho følte at ho ville bli meir... open. Gunnhild hadde opna henne.
Luna nærma seg døra til Ivar, men stoppa seg sjølv idet ho skulle til å banke på. Hadde Ivar besøk? Nei, det høyrdes ut som FaceTime. Hyggeleg småprating og latter. Ei jentestemme som sa noko om busstider og Ivar som svarte at han skulle stå klar med bilen når ho kom. Luna fekk ikkje med seg alt, men det var noko med «gleda meg til påsken» og «kan bli til laurdag hvis det er ok». «Klart det».
Luna gjekk tilbake til rommet sitt, la seg på senga og stirra opp i taket. Til og med Ivar, altså. Kva var det alle andre hadde skjønt som ikkje ho fekk til? Dette med å vere ilag med andre og få det til å funke. Enkelt og greit, liksom.
Luna undra seg.
Det måtte vel gå an for henne også å kome dit?
Men korleis?
Ho ville snakke med Ivar og seie sorry så snart ho såg han neste gong. Av ein eller anna grunn kjentes det som eit viktig skritt på vegen.

2020-04-10 20:54 | 0 kommentarer | Lovleg - andre tekster/innlegg, Vinkel-tekster

12. april 2019 kl. 11.20  fra Gunnhilds notater:   ( https://lovleg.p3.no/notater/kven-trur-du-a/ )

«Kven trur du at du er?»  oppgåve norsk.

Ein kan komme med ei rekke begreip om ein skal definere seg sjølv slik denne oppgåva ber om. Ein kan seie noko om utsjånad, sosial status eller stjerneteikn. Ein kan leggje vekk på legning, kjønn eller kva heim ein har vokse opp i. Vi blir alltid bedt om å definere oss sjølve. Kven er eg eigentleg? I det siste har eg tenkt at eg aldri heilt får vite det. Ja eg kan henge delar av min personlegdom opp på knaggar på lik linje med alle andre. Og kvar av del vil vere riktig og kvar del vil fortelje noko, og ingen av delane vil eg skamme meg over. Men ingen vil klare å seie alt heller. Eg er ei rar, fargerik, pinleg, poetisk, skeiv jente frå bygda som seier feil til heile tida og av og til er valdsamt egoistisk og av og til er verdas snillaste. Eg får nokon til å smile og le og nokon til å gøyme hovudet i hendene og be meg vere stille. Eg brukte så lang tid på å tenke at eg burde vere stille og behagelig, vanleg, nokon alle kunne sjå på og tenke «der har du meg». Men no begynner eg sakte å forstå at alle treng ikkje heilt forstå meg og eg treng ikkje vere berre ein ting. Eg kan vere mange forskjellige ting på same tid og det som verkeleg gjer meg til meg, er det som skjer når eg møter andre folk. Eg har brukt så mykje tid på å tenke korleis eg er, og om det er bra eller dårleg. Men eg finnest jo ikkje i eit rom åleine med ein spegel.

Akkurat no ligg hovudet til min bestevenn og kvilar på skuldra mi.
Vi er på veg heim til påskeferie.
Ho siklar litt og.
Eg prøvar å sitte heilt i ro så ho kan sove.

Då eg møtte ho tenkte eg aldri at vi kom til å bli venner. Eg tenkte ho var ei populær jente som passa inn og brydde seg om klede og sminke og selfies. Og det var ikkje sånn at eg plutseleg fann ut at alt det var feil. At det var ei einaste stod misforståing. Nei det var faktisk riktig, men det var berre så mykje anna der også. Eit heilt univers eigentleg.
Når eg møtte ex-kjærasten min trudde eg at ho alltid visste kva ho ville og skulle og tenkte om alt mogleg. Og det var på ein måte sant og på ein måte ikkje. Eg skjønte at då ho virka sikrast, var da ho var mest usikker. Da ho beit tenna saman og insisterte på at verda skulle vere sånn som ho såg den var det fordi ho var redd. Og no som det er over, iallfall for no, tenker eg at eg har lært og vokst så mykje på grunn av ho. At det vonde ikkje sletta det gode men at eg lærte så mykje av å bli elska og at det var verdt det. For no er eg ein litt anna, og ho er litt anna medan vi fortsatt er oss sjølve. Sjølv om det gjer vondt gledar eg meg til å sjå ho etter ferien fordi eg kjenner eg faktisk ser ho no, og omvendt. Eg veit ikkje. Alle eg har møtt sidan eg flytta heimanfrå har vore akkurat den dei var ved første augekast og likevel så mykje meir. Og eg tenker at heile poenget med alt, om det skulle ha vore eit, var vel å skjønne at ingen heilt veit, og at ein skal vere raus med kvarandre, og ærlige og snille. At ein skal prøve å finne dei som er annleis enn seg sjølv, ikkje dei som er heilt like. Dei som er rare på sin måte. Alle er jo raringar. Eg veit ikkje kva som vil skje framover og kven eg vil ende opp med å vere. Nokre gonger ser eg for meg at eg har ledningar frå hjartet mitt ut mot mange andre hjarter som eg aldri ser. At det er som kraftliner som går over fjell og gjennom dalar. At dei ender ein stad der dei varmar nokon som eg kanskje aldri kjem til å møte. Eller slår på ljoset. Eller kanskje gir dei støyt så dei får vondt. Men at det i det minste er ei slags kopling der. Ikkje berre med dei eg er saman med kvar dag, men at lina går ut til stader eg aldri har vore. Kanskje er dei der for å dra meg i den retninga ein dag. At eg ein dag kjem til å få høyre historiene deira, kva dei tenker er riktig og galt, kva dei kjenner, kva som betyr noko for dei, kva som provoserer dei. Og eg veit ikkje kven eg heilt kjem til å ende opp med å vere om eit år, eller to eller ti. Men eg tenker at eg berre vil prøve å vere noko for nokon. At eg kanskje kan hjelpe nokon. Og at det er den viktigaste knaggen eg kan henge personlegdomen min på. At den eg mest av alt trur at eg er, er ein venn.

2020-04-10 11:20 | 0 kommentarer | Lovleg - andre tekster/innlegg

Gunnhild, Peter og Sara finn kunstverket "Heim" som Alex laga, køyrer med Ivar til flyplassen og finn Alex. Han har tenkt på at han faktisk betyr noko for folka rundt seg. Og han gir Sara ein ekstra god klem

Tilbakeblikk til september 2017.
Jentene sat tett saman oppi sofaen og fniste av noko. Dei var blitt godt kjent på kort tid og gleda seg over å bu ilag på hybelhuset. Sara var førsteklassing og alt var nytt og spennande. Det var ho som hadde fortalt noko morsomt som gjorde at dei lo så godt. Noko om Torstein i 2. etasje sjølvsagt; det var stort sett han ho snakka om for tida. Johanne var ein god lyttar. Ho var tredjeklassing og hadde vore spent på kven dei nye hybelbuarane var, og no var ho allerede blitt kjempeglad både i Sara og gutane. Litt aldersforskjell gjorde ingenting. Johanne kom godt overeins med dei fleste. «Men kva sa mora til Peter då – når ho såg Torstein stå heilt naken i gangen?» Johanne såg lattermildt på Sara. Sara lo så tårene trilla: «Ho var berre heilt forfjamsa og berre liksom – vil du ha vafler? – eg trudde eg skulle døøøø – ååå, du skulle sett fjeset på han!» Ho la hovudet i fanget på Johanne og beina oppetter sofaryggen. Johanne ruska henne i håret. «Er du forelska, Sara?» spurde ho med eit smil. «Forelska? Nei, det blir eg aldri. Syns berre han er veldig morsom. Og så kysser han jo bra då» Sara fniste igjen. «Å kline med Torstein er som å kline med…»

Sara vart avbroten av Alex som kom inn i stova. «Hei jenter! Eg spanderer middag i dag. Det blir pizza, høyres det bra ut?» Han slengte tre øskjer med Grandiosa på benken og skrudde på ovnen. Johanne reiste seg frå sofaen og gjekk for å hjelpe han med å finne steikebrett og bakepapir. «Så flott, akkurat det vi trengde no!» sa ho og heile fjeset var berre smilehol og strålande auge. «Peter er sikkert ikkje langt unna han heller», sa ho. Alex strauk handa gjennom den krøllete luggen sin og såg på henne. Jo var fantastisk, alltid så glad og oppmerksom. Omsorgsfull. Det tjukke, mørke håret som bølga seg nedover ryggen. Den runde, fine kroppen som liksom var laga for klemming og kos. Det var noko i lufta. Noko mellom dei. Det kunne han kjenne heilt tydeleg. Alex høyrde ein liten latter frå sofaen der Sara framleis låg henslengt. Han snudde seg frå Jo og gløtta bort. Der møtte han det ertande blikket til Sara og såg henne lage kyssemunn og hjerte med hendene. Han kjente han fekk ei rynke i panna og sikkert eit hardt blikk. Men så måtte han smile. Sara skjønte det. Det gjorde ingenting. Det var eigentleg heilt fint. Dei var i ferd med å bli ein gjeng som brydde seg om kvarandre. Alex såg på Jo igjen. Det var takka vere henne; den gode feen. Dette året kom til å bli heilt anleis enn alt han hadde opplevd før.

2020-04-03 14:57 | 0 kommentarer | Lovleg - andre tekster/innlegg, Vinkel-tekster

Surprise-party for Alex - som ikkje dukkar opp. Gunnhild går for å finne han. Peter er stressa fordi onkelen har lagt ned forbod mot festing.

Peter hadde hatt ei litt dårleg magekjensle på denne kvelden frå starten av. Alex ville sikkert bli overraska, men ville han bli begeistra? Sikkert ikkje. Om det ville få han til å droppe flytteplanane? Neppe.

Så skjedde det med telefonen hans; at han mista han. Heldigvis var Torstein grei og hjalp han å finne han att. Det var overraskande. Peter visste ikkje heilt kva han skulle tenke om Torstein lenger. Kanskje var han ikkje så dust likevel? Men når han la merke til at Torstein og Billie sat saman i trappa og delte ei flaske øl... Vel, Torstein kunne jo ikkje vite at Peter.. at han... uansett: Det var noko med Torstein han ikkje likte; så enkelt var det.

Kvar vart det av Gunnhild og Alex? Fann ho han ikkje snart?

David var pratesjuk og Peter prøvde å følge med så godt han kunne gjennom den høge musikken. Det var overraskande at Tina ikkje kom på festen, ho hadde vore så ivrig, men David forklarte at ho var blitt sjuk. Sår i halsen, tørrhoste og feber. David hadde tilbydd seg å vere heime, men Tina insisterte på at han skulle gå utan henne og ta med dippen. Men berre medan Peter og David prata kom det 3-4 meldingar frå Tina. David såg unnskyldande på Peter: "Tina lurer alltid på kva eg driv med, så eg sender ein snap av og til. Eg skriv at festen er lame, då roar ho seg. Det er berre slik det er mellom oss". Peter nikka forståande og smilte vennleg. Han vart ofte overraska over ting folk fortalte om seg sjølv og liva sine. Men like ofte visste han ikkje kva han skulle svare og fortelle tilbake.

Peter kjente at stresset steig. Folk vart meir og meir uvørne og bråkete. Nokre av ballongane sprakk etterfulgt av høge hyl og latter. Møblar vart flytta på og velta. Av ein eller anna grunn var det vått i sofaen, så ingen ville sitte der. Peter ana uråd. Onkel Gabriel hadde vore så tydeleg på at det måtte bli slutt på den ville festinga.

Kvar vart det av Gunnhild og Alex eigentleg?
Peter følte at alt kom ut av kontroll.
Nokon burde seie høgt og tydeleg at festen var slutt.
Skru av musikken.
Kaste ut folka.
Peter såg seg rundt.
No var Sara borte også...
Peter bestemte seg for å berre gå inn på rommet sitt og lukke døra.
Ting hadde ikkje gått som planlagt.
Av ein eller anna grunn var han ikkje overraska.

2020-04-03 14:56 | 0 kommentarer | Lovleg - andre tekster/innlegg, Vinkel-tekster

Peter, Sara og Gunnhild prøver å forstå kvifor Alex vil flytte, men han er ikkje så enkel å få i tale.

Alex putta kleda sine i den største bagen og skoa i ein sekk. Han såg rundt seg på rommet sitt: Det var ein del ting og tang som skulle pakkast. På tide å hente nokre øskjer frå kjellaren. Det plinga på telefonen. Måtte sjekke det først. Snap frå Sara, ho og Gunnhild var på senteret og hadde kjøpt seg is.
«Ke skjer? Henga me oss?» spurde ho.
Nei, no måtte han fokusere på pakking.
«Sorry, opptatt».
Alex sette kursen for kjellertrappa. Håpa han hadde nok øskjer. Det hadde han. Plenty faktisk. Kanskje han skulle bruke ein del av pappen til eit prosjekt? Eit slags kunstverk? Han kjende seg oppglødd. Han tok fanget fullt og balanserte opp på rommet sitt igjen. I gangen møtte han på Peter.
«Du Alex... det er ein ting eg lurer på.. med denne flyttinga... blir det kjekt å flytte til Bern? Tenker du..?» Peter stamma litt og leita etter orda.
Alex keik fram bak lasset han bar på. «Det ordnar seg med rommet og husleiga, pappa har sagt han hjelper meg hvis eg må betale utover april»
«Ja, det er ikkje det. Men.... Det blir rart å ikkje ha deg her då..» Peter prøvde å få blikkontakt, men Alex forsvann bak pappen att.
«Det går nok bra, Peter» Og så glapp han; inn på rommet sitt.
Peter sukka og gjekk vidare til kjøkkenet. Fann seg eit glas vatn medan han høyrde Alex skru opp musikken inne på rommet sitt. Peter skulle gjerne sett seg ned og prata med Alex, men det var så vanskeleg. Han var ikkje så god med ord. Det hadde vore lettare hvis jentene hadde tatt initiativet...

Inne på rommet fortsette Alex med pakkinga. Alle kleda fekk ikkje plass i bagen sjølvsagt. Øskjene kom til nytte. Han opna skåpet og tok fram dei to kjolane. Strømpene. Dei høghæla skoa som han hadde leita så lenge etter for å finne i rett størrelse. Alex stoppa opp litt. Ingenting av dette var hemmeleg lenger.
Så kva var det då? Han sank ned på ein stol og såg ut i lufta.
Kva var han redd for at dei skulle oppdage?
Kvifor var han så sikker på at Sara og dei andre kom til å forsvinne ut av livet hans?
Han ville sleppe dei heilt inn - men klarte ikkje.
Var redd for at dei skulle gjennomskue at han berre var ein heilt vanleg, shitty fyr. Det orka han ikkje.
Dei kom til å gå lei han og forsvinne. Akkurat som alle andre - inkludert Jo.
Best at han forsvann først.
Flytte heim att til foreldra. Det var ikkje det han hadde sett for seg. Skjønt «heim att»... Han hadde aldri budd i Bern før. Alex såg på pappøskjene på golvet. No visste han kva han skulle lage.
«Heim» av Alex Mundal Rey. Det ville bli eit fint «ciao» før han reiste.

2020-04-03 14:54 | 0 kommentarer | Lovleg - andre tekster/innlegg, Vinkel-tekster

Alex har annonsert at han skal flytte til Bern. Sara, Gunnhild og Peter avtalar at dei må snakkast for å prøve å hindre dette.

Peter hadde lova å kome heim til foreldra ein tur i kveld. Det skulle no gå bra. Du skal ære far din og mor di, stod det i bibelen. Dette var eit bod som Peter hadde streva med, men som han hadde funne ei løysing på: Han kunne ha respekt for dei som personar, men samtidig ha lov til å vere uenig med og til og med sint på dei. Hovedstrategien dei to siste åra hadde vore å halde avstand og lage seg sitt eige liv. 
Det var bror til mor hans, onkel Gabriel, som hadde råda han til å flytte på hybel allerede i 10. klasse: «Det blir bra for deg, Peter, så får dei andre styre på med sitt. Du kjem til å greie deg fint».

Onkel Gabriel hadde liksom alltid sett han og hatt trua på han. Der foreldra stilte umoglege krav, sa onkel Gabriel at det var godt nok. Når foreldra sine konfliktar overdøyvde alt, tilbydde onkel Gabriel stillheit og ein kopp kakao. Onkel visste nok at hybellivet kunne ha sine utfordringar, men stolte på Peter sjølv om han var ung. 
Peter var jo heime av og til, sjølvsagt. Og foreldra hadde sine gode sider. På ein måte følte han litt ansvar for dei også. «Hvis foreldra mine skulle flytte til Sveits...» tenkte Peter for seg sjølv, «...korleis ville det vore?». 
Han tykte at tanken på at Alex skulle flytte var verre. Men Alex hadde eit anna forhold til foreldra sine enn det Peter hadde. Han måtte jo gjere det som var best for han sjølv. Alex kunne ikkje gå imot sine eigne ynskje berre for å please Peter, Gunnhild og Sara. Kanskje det var best for han å berre fare?
Men det kjentes veldig tomt og rart å tenke på det... at Alex skulle flytte. Plutseleg kjente Peter seg uroleg. Kanskje var det ikkje det at Alex sakna foreldra sine eller syns det ville bli kult å bu i Bern. Kanskje var det noko her på Sandane, - kanskje på hybelhuset- , som han ville flytte frå? Peter svelga tungt. Og ein liten tanke om at ikkje hadde tatt nok ansvar byrja surre rundt i hovudet hans.

2020-04-03 14:52 | 0 kommentarer | Lovleg - andre tekster/innlegg, Vinkel-tekster

Gunnhild går for å finne Luna, men møter på Torstein og Ivar. Dei drikk Kiwiøl og snakkar om slikt som kan vere sårt – og har det moro ilag.

Peter tenkte på kor forskjellige menneske er. Nokre er skapt slik og andre sånn. Men folk er ikkje berre det ein ser, det er heilt sikkert. Dei har alltid fleire sider, og om ein tilbringer tid ilag, kan ein oppdage så mykje fint som ikkje er synleg ved første augekast. Og sjølvsagt; det var Billie han tenkte på… Klart at han og Billie var forskjellige, det visste han vel … Ho var utadvendt, vakker, erfaren, temperamentsfull. Sjølv var han innadvendt og – ja - sånn var det berre.
Men dei hadde noko felles også: Dei hadde kjempa med seg sjølve og vunne. Og den kampen hadde dei kjempa ved sidan av kvarandre.
Folk kan jo ha så mange slags spørsmål som gjer det vanskeleg å ete normalt:
Er eg bra nok?
Får eg vere med dei andre, eller er eg til overs?
Vil nokon redde meg når eg er innelåst?

Det hadde vore tøft å dele sitt innerste i ei gruppe med andre ungdomar. Og ein skulle kanskje tru at det å vise kjensler som redsel og sinne ikkje førte til noko godt. Slikt er jo i utgangspunktet berre skamfullt. Men det motsette skjedde. Skammen forsvann. Og når det gjaldt Billie tykte han ho vart skjønnare jo meir grums som kom fram; jo meir sårbar ho turte å vere. Ikkje mange hadde sett henne slik. Folk trudde at Billie alltid var så tøff, men han visste at ho kunne vere heilt på jordet. Peter kjente at han vart mjuk i hjartet. Putehjarte. Ingen er perfekt. Menneske er fulle av feil, og det er kanskje heilt nødvendig? For er ikkje alle feil og svakheiter eigentleg berre små tunnelar, der kjærleik får koma inn og kjærleik får koma ut?

2020-04-03 14:50 | 0 kommentarer | Lovleg - andre tekster/innlegg, Vinkel-tekster

Sara stakk til Sogndal før helga etter at ho skjønte at Gunnhild hadde fortalt Luna, og indirekte Torstein, om aborten. No er ho tilbake på hybelhuset.

Alex møtte tilfeldig Sara i gangen då ho kom. Han smilte og skjønte at han hadde sakna henne.
"Hei, Sara! Du har vore heime i Sogndal ein tur?"
Ho sparka av seg skoa og hengte opp jakka.
"Ja, vart litt lenger enn eg tenkte, Vart dårleg".
Alex smilte. "Såg bilde på instaen din. Og storyen. He-he.."
"Ja, fy faen...Og no blir det pes pga fråver. Og dramalæraren vår har sendt melding om at ho syns vi skal ta ein prat. Herregud, det er så mykje styr, du vil ikkje tru det, Alex.." Sara hadde masse på hjertet. Ho prata med Alex medan ho gjekk inn på rommet sitt, slengte frå seg bagasjen sin og skifta raskt til kosedressen.
"Og så trangt som det var på bussen oppover!"
Alex sette seg i stova. Sara kom svinsande inn etter han.
"Kva skjer her då?" spurde ho
"I dag har eg bestilt billettar" svarte Alex
"Å? Kest då? Konsert du skal på? Er Gunnhild heime, forresten?"
"Nei, har ikkje sett henne"
"Like greit..."
"Kva er det? Har de krangla?"
Sara svarte ikkje, men såg ein anna veg og beit seg i leppa.
"Nei, altså, eg tenkte tida var inne". Alex prøvde igjen. "Ingenting varer vel evig?"
Null respons frå Sara, ho tenkte visst på noko. Ho hadde rulla seg ned i sofaen.
"Foreldra mine... " Han kremta litt og blikket flakka. Sara la ikkje merke til det.
Men så endeleg såg ho på han.
"Du, eg har tenkt på ein ting, Alex" Han såg at ho skulle seie noko viktig:
"Korleis kan ein vite det heilt sikkert; at ein person er ekte, liksom?"

Alex holdt pusten litt. Kjente at det stakk i han. Kva var det Sara meinte?

2020-04-03 14:48 | 0 kommentarer | Lovleg - andre tekster/innlegg, Vinkel-tekster

Gunnhild sender meldingar til Sara som har reist til Sogndal og skulkar skulen. Torstein har også prøvd få tak i Sara, men ho vil ikkje snakke med nokon av dei.

Torstein banna høgt inne på kjøkenet. Han spytta i vasken, skylla munnen, sette seg ved bordet og såg på eit halvtomt glas med sjokomelk han nyleg hadde blanda seg. Det smakte forjævleg. Salt i sjokomeldpulveret! Kven faen tykte slikt var morsomt: Mjøl på rommet, tyggis i håret… i går var det teiknestiftar i skoa og no - dette!
Kven var det som dreiv ap med han??
Det måtte jo vere nokon på hybelhuset ettersom ikkje kven som helst kunne gå i kjøkenskåpet og finne o`boyboksen med navnet hans på. Men kven? Og kvifor??
Etter at Luna hadde fortalt om aborten, skjønte han jo at det ikkje kunne vere Sara som tulla med han for «å fortelle han noko». Sara tykte sikkert at han var ein barnsleg dust som hadde antyda det då dei var på biblioteket. Torstein gremma seg. Og så han som hadde foreslått at dei kunne bli kjærastar… Faen til idiot han var.
Men det som gnog Torstein mest akkurat no var noko Luna hadde sagt etter at han hadde lova å ikkje avsløre at ho forsnakka seg om aborten. Ho hadde sagt det liksom tilfeldig heilt til slutt: «Du veit at Ivar er forelska i Sara, sant?» «Det er han vel ikkje!» Torstein skjønte ingenting. «Jojo, han har vore det dritlenge», insisterte Luna, «Heile tida medan du og Sara har drive på».
Var det Ivar som stod bak alt? Torstein tykte at brikkene fall på plass. Ivar var sjalu. Hadde han ikkje eigentleg alltid vore det?
Nei, dette ville han ikkje tenke meir på. Ivar var jo kompis! Sjølv om han gøymde seg vekk på rommet sitt for tida.
Torstein kjente at han var både lei seg og sint. Kvifor hadde ikkje Ivar sagt noko om at han likte Sara? Torstein ville jo forstått han, tatt omsyn. Han la hovudet i hendene og kneip att augo. Faen til idiot!
Kva kunne han gjere med det no? Prate med Ivar? Nei, slikt dreiv han ikkje med.
Han reiste seg og sette kursen mot rommet sitt, glad for at verken Luna eller Ivar var i nærleiken.
Torstein bestemte seg for å sjå på netflix og gløyme heile greia.
Kanskje var det Ivar, kanskje ikkje.
Det kom uansett sikkert ikkje bli noko meir tull no.

2020-04-01 06:59 | 0 kommentarer | Lovleg - andre tekster/innlegg, Vinkel-tekster

På tysdag skal Luna og Schizophora overraske Gunnhild med songen dei har laga til slamdiktet hennar.

Det er laurdagskveld, eller rettare sagt natt til søndag. Luna og Billie skravlar og timane går fort. Orda kjem lettare jo meir mørket smyg seg rundt dei og dei tenner stearinlys. Dei varmar seg på heite te-koppar. Luna bestemmer seg for å lette hjertet for Billie. Sjølv om ho er redd for å seie for mykje, fortel ho Billie såpass: At Gunnhild røpa noko om Sara som ho ikkje skulle seie vidare, og som Luna trudde Torstein visste frå før og så... ja... hadde ho forsnakka seg. Men då Gunnhild konfronterte henne med det, hadde ho nekta.
"Du må jo berre seie det som det er då, Luna, at du forsnakka deg til Torstein ved ein feil".
"Nei, det kan eg ikkje...Ho er så glad i Sara og det blir berre tull. Dessutan lova Torstein å ikkje seie at det var meg som sa det, så ingen treng å få vite om det".
"Men det er det einaste rette å gjere, Gunnhild må få vite korleis det heng saman". Billie høyres overbevisande ut.
"Det går ikkje... Du veit jo ikkje kva det handlar om, Billie!".
"Nei, og eg vil ikkje vite meir heller, det er ikkje min business. Men eg veit kva som er rett å gjere uansett".
Stillheit. Billie lagar seg enda ein kopp med bringebær-te og kroar seg med beina oppi senga. Ho rører i koppen og ser bort på Luna med eit skrått blikk.
"Du er ikkje akkurat ein kjæreste-type, Luna"
Luna himlar med augo og ler. "Herregud, Billie! Du veit eg ikkje fordra labels. Kvifor skulle eg vere opptatt av å vere ein bestemt kjærestetype?"
"Å vere kjærestar er å vere ærlege og kunne stole på kvarandre. Trust me, I know. Eg hadde ikkje kunna vore saman med Michael sidan ungdomsskulen dersom vi ikkje hadde vore ærlege og stolt på kvarandre".
"Gunnhild er ikkje som Michael"
"Altså eg anar ikkje, Luna; men eg føler ikkje eg er blitt kjent med Gunnhild eigentleg. Ho prøver jo stort sett å likne på deg".
Stillheit. Luna tar ein stor slurk med te og ser på eit punkt på veggen bak Billie.
"Det kjem til å ordne seg". Luna høyres bestemt ut. Ho har ein plan. "På tysdag skal Gunnhild få høyre songen sin, så blir ho med på konserten - og så ordnar alt seg".
"Luna, du tar for lett på det! Du MÅ seie det til Gunnhild. Elles seier eg det"
"Det kan du ikkje!" Luna blir forskrekka.
"Jo, eg gjer det. Du kjenner meg, eg er ikkje redd for å vere ærleg. Det er faktisk for ditt beste også. Du blir så lei deg når det ikkje funkar med Gunnhild".

Billie har det med å ta ansvar. Nokre vil kanskje kalle det å blande seg inn, men ho føler sjølv at ho hadde eit oppriktig ønske om å hjelpe til. Eller i alle fall bidra til at sanninga kjem fram; enten den gjer godt eller vondt. Ho likar å oppmuntre folk og vise dei dei gode eigenskapane deira. Men hvis nokon til dømes er irriterande, tykkjer Billie det er greitt dei får vite om det så dei kan skjerpe seg. Uredd og ærleg er ord Billie likar å beskrive seg sjølv med. Ho er ikkje redd for autoritetar og dessutan er ho avslappa i forhold til kva andre måtte meine om henne. Ja, ho har hatt nytte av terapi, men det er også personlegdomen hennar.

"Så kva blir det til, Luna?"
"Eg skal snakke med Gunnhild i morgon formiddag. Eg lovar".

Billie er nøgd. Ein bitteliten bismak snik seg likevel inn i koppen med bringebær-te: Ho veit at ho må feie for si eiga dør også. Det er noko Billie bør snakke med Michael om også. Snart. Hvis ho skal vere ærleg.

2020-03-29 14:42 | 0 kommentarer | Lovleg - andre tekster/innlegg, Vinkel-tekster

Sara og Alex møtast i kjellaren der dei leitar etter noko. Kanskje noko frå fortida si med betydning for framtida?

"Nei, mamma, slutt å mase. Eg har det ikkje, har eg jo sagt. Kvifor skulle vel eg ha tatt med meg det?" Torstein sukkar oppgitt i telefonen.
"Jo, eg er sikker på at vi pakka det ned då du flytta, Torstein. Vi tenkte at det var kjekt for deg å ha litt familieminner å sjå på av og til. Eller eg tenkte det. Eg er sikker på at vi pakka det ned".
"Herregud, det er vel ingen som sit og blar i album lenger. Trudde du for alvor at eg kom til å... å.." Torstein er irritert på mor si. Han har ikkje det albumet, det er han sikker på. Men mamma berre fortset: "Kanskje det litt i pappøskjene i kjellaren? Torstein, du må gå og sjekke det med det same. Eg treng det bilde av kusina di, no når ho skal gifte seg, veit du. Skal lage ei overrasking til henne og det bildet er så fint og ...." Bla-bla-bla, tenker Torstein. Typisk mor hans.

Torstein opnar kjellardøra og går sakte ned den knirkete trappa. Han hadde ikkje vore her sidan han flytta inn i hybelhuset. No må han ned og leite etter eit album han ikkje visste han hadde, men som mor hans tydelegvis har prakka på han. Så mørkt det er her då. Er det ikkje ein lysbrytar ein stad? Jau der. Fy faen så mykje rot. Kven har bruk for alt dette? Kunne sikkert sett fyr på alt utan at nokon hadde sakna det.

Torstein er ikkje heilt sikker på kva pappøskjer mora snakka om, han trudde ikkje det stod noko her nede som var hans. Men etter litt romstering ser han dei. To øskjer med mor si handskrift på: "T. Guddal". Og der ligg jammen fotoalbumet, øvst. Godt han fann det med det same, no gjeld det å kome seg opp att frå denne utrivelege staden.
Kanskje han berre skal sjekke at det er rett album. Ikkje sikkert bilde av kusina er akkurat i dette albumet. Torstein blar kjapt gjennom sidene. Så set han seg i trappa.....

Det er bilder av pappa her. Frå før han vart sjuk. Så rart å sjå... Her eit eitt frå dei var på fisketur. Torstein er 7-8 år. Dei brukte alltid å fiske når dei var på hytta. Bilde av mamma med nistepakken og termosen. Ho drog dei alltid med ut på tur. Det gjer ho framleis, tenker Torstein. Prøver seg i alle fall. Torstein blar og blar, festar seg ved bilda der pappa er med, og han kjenner minna strøyme på. Så lenge sidan han har tenkt på denne tida med pappa! Her er bilde av han og pappa som målar huset, Torstein står på ein krakk og pappa i stige. Og eit bilde av pappa som slumrar på sofaen med Torstein på armen. Han kjenner at det tetnar i brystet. Tårene har aldri sete laust hjå Torstein, men no må han berre grine litt. Ingen som ser han her i kjellaren lell.

Det siste bildet i albumet er av pappa som held rundt mamma med begge armane så ho nesten forsvinn i klemmen hans. Og det til tross for at han er blitt så tynn. Torstein ser det tydeleg. Kreften har byrja å tære på han. Etter dette vart han berre svakare og svakare, sjølv om han levde med sjukdomen i fleire år. Då Torstein var 13, døydde han. Torstein kjenner plutseleg at han blir litt sint. Eller fortvila? Fy faen. Bilder som ikkje er i albumet rullar for Torstein sitt indre blikk: Pappa i sjukehussenga, begravelsen. Han hadde vore veldig sint denne tida. Sint på pappa som forsvann og sint på mamma også. Ho virka som om ho klarte seg heilt fint utan pappa. Ein gong ropte han til henne: "Du saknar ikkje pappa, du!" Då hadde ho svart: "Jo, kvar dag. Men han er framleis min beste venn. Han er ikkje borte for meg. Når eg tenker på han, kan eg framleis kjenne at han gir meg ein god klem. Eg kunne, og kan framleis, lene meg på han. Han var sterk sjølv om kroppen vart svak".

Torstein blar gjennom albumet ein gong til. Denne gongen må han smile litt. Fleire gode minne dukkar opp. Fy søren for ein super pappa han hadde! Det siste bildet, av klemmen. Mamma som ser trygg og glad ut til tross for alt.
Torstein ser på telefonen og oppdagar at tida har gått frå han. Han skulle vore på trening for lengst. Hadde han verkeleg vore her nede så lenge? Kjellaren virkar ikkje så utrivleg lenger, men Torstein er klar for å gå opp knirketrappa igjen. Og han forstår litt av det som mamma sa; at pappa kunne vere tilstades sjølv om han var borte. "Ein slik far som pappa var; det vil eg og bli ein gong", tenker Torstein. "Ein slik far og ein slik mann".

2020-03-27 06:36 | 0 kommentarer | Lovleg - andre tekster/innlegg, Vinkel-tekster

Sara er i dansesalen og Gunnhild oppsøker henne for å få hjelp til å "danse" slamdiktet sitt.

Sara er djupt inni sona; i dans- og musikkbobla. Ein herleg stad å samle krefter og gløyme trasige ting i kvardagen. Fine tekstar ho kan kjenne seg att i eller som kan trøste og motivere henne.

Tankane går tilbake i tid, til då ho var lita. Ho og mamma kom ikkje så godt overeins, og det var mykje krangel og bråk. Mange gonger hoppa Sara ut gjennom vindauga på rommet sitt og landa i busken som stod der. Ho hadde ei venninne ikkje så langt unna som ho pleide å rømme til. Om ho reiste andre stader, vart ho som regel køyrd heim att etter kort tid, men ikkje hjå denne venninna. Det som var så ekstra fint med å kome dit, var at pappaen hennar pleide å ta seg litt ekstra tid til dei. Han kunne vere med på fotball ute i hagen, klatre i det store epletreet med dei eller ta dei med ned til fjorden for ein liten båttur. Gode stunder.

Ein anna ting som var spesielt med denne pappaen, var at han var så flink med dikt. Venninna hadde fleire bøker som han las til dei frå. Spesielt hugsar Sara eit dikt som heitte Frøet av Inger Hagerup:

Jeg ligger bare her og gror
og drikker vann og spiser jord.
Her er så varmt og mørkt og vått.
Her er så fredelig og godt.

I natt kom regnet lett på tå
og banket ganske sakte på.
Det hvisket til meg: Lille venn,
en vakker dag blir du så stor

at du kan løfte taket vekk.
Og i en bitteliten sprekk
vil hele verden åpne seg
og sola smile ned til deg.

Sara strekker seg på tå og rekker armane mot taket. Bøyger seg ned, strekker seg igjen. Snurrar rundt.

Kva var det med dette diktet som gjorde henne så trygg og glad då ho var lita? Og kvifor likar ho det så godt den dag i dag? Vanskeleg å setje ord på. Men det er ei kjensle av håp og framtidstru, ei kjensle som snart skal få næring igjen; gjennom eit nytt dikt. Eit dikt å spegle seg i.

2020-03-27 06:34 | 0 kommentarer | Lovleg - andre tekster/innlegg, Vinkel-tekster

David har sagt at det vil virke for dumt å bytte plass i klasserommet berre fordi dei er blitt kjærastar. Så han sit framleis ved sidan av Gunnhild. Tina sit på rekka bak og ser på det lyse, bølgete håret rett framfor seg. Altså; det er ikkje det at ho trur at David likar Gunnhild, ikkje på den måten. Men det er litt rart likevel, er det ikkje? At han heller vil sitte med Gunnhild enn med henne?
Det var så kosleg då han var på besøk førre veke! David er verdas snillaste og han var kjempeoppmerksom på hennar behov. Ikkje mange gutar som er slik som han! Men Tina kunne ønske at han var litt tydlegare. Når ho spør han om noko, så er det liksom ha.. og ja.. kanskje – og kva syns du? Og alt er liksom ok. Han er vanvittig treg med å svare på meldingar også; det stressar henne utruleg mykje.

Tina har foreslått at dei skal flytte ilag. Tenk, så trygt og kosleg det ville vere å sove saman, stå opp saman, lage mat saman, sitte i sofaen saman…., men David har ikkje gitt noko klart svar enda. Ho veit nesten ikkje korleis ho skal halde det ut. Og der sit han, ved sidan av Gunnhild, og ser ut som han ikkje bryr seg i det heile tatt.

David kan ikkje vite at når Tina spør han om noko, så har kvart ord sprunge maraton i hovudet hennar, og for kvar moglege samansetning av ord har ho tenkt ut alle moglege utfall slik at reaksjonen hans aldri lever opp til hennar forventning.

Tina høyrer på diktlesinga og kjenner at pulsen stig. Symje baklengs, jaga av bylgjer, nokon som hånar henne…. Kvar er tryggheiten ho søker? 
Endeleg ringer det ut. 
Tina tar bøkene sine og går ut i gangen. Stoppar opp. No må ho få snakka med David. Kvar er han? Kvifor kjem han ikkje ut av klasserommet? Tina får ei dårleg kjensle. Ho ser seg tilbake og der står han - med armen rundt Gunnhild. Det var det ho visste. Alt er ikkje ok.

2020-03-27 06:30 | 0 kommentarer | Lovleg - andre tekster/innlegg, Vinkel-tekster

Siste dagen i haustferien

Ein føler seg aldri så populær som når ein kjem inn i eit geitefjøs! Ivar trør over dørstokken, snusar inn den stramme lukta av geit og kjenner trommehinnene vibrere av breking og romstering frå geiteflokken. Den grøne dressen frå Felleskjøpet er sliten, han må få tak i ein ny neste gong han kjem heim. Men no er han klar for siste økta i fjøset før han reiser tilbake til Sandane etter vinterferien. Det var vore kjekt å få jobbe litt og gjere kjente rutineoppgaver igjen. Hovudet hans har hatt godt av å koble av frå skule og hybelliv ei vekes tid.

Når han er ferdig med stellet, tar Ivar seg litt ekstra tid med Frank Zappa. Set seg på krakken ved sidan av og ruskar geita i ragget. Ein siste prat. Zappa er blitt godt oppdatert siste veka og kjenner til alt om Frida. No kan Ivar fortelje at dei har snakka om å møtast også. På grunn av avstanden og skulen og alt det der kan det tidlegast bli i påsken. «Kva tenker du om det, Zappa?» Ei klauv kjem opp og støyter mot kneet hans. «Du heiar på meg, Zappa, det har du alltid gjort». Ivar treng berre mumle, for Zappa skjønar han uansett: «Det er vanskeleg å spå om framtida. Kanskje blir Frida jenta mi for alvor, kanskje ikkje? Kan uansett ikkje eige nokon". Ivar føler seg som verdas heldigaste gut. "Det viktigaste er at vi har det fint når vi er saman. Og det har vi». Zappa får litt ekstra snack og ein klem før Ivar seier takk for no og går.

Zappa er unik. Alltid tilstades når han treng å nokon å dele hjartet med.

2020-03-27 06:29 | 0 kommentarer | Lovleg - andre tekster/innlegg, Vinkel-tekster

Folka frå "The White House" jobbar med eit dokument med husreglar medan dei er heime siste helga i vinterferien.

Torstein var utruleg irriterande, syns Peter. Brautende og sjølvopptatt. Og når Peter prøvde å ta ansvar for felles beste på hybelhuset, så var det berre drit å få frå den kanten. «Døll», hadde Torstein kalt han. Det burde han eigentleg bedt om unnskyldning for. Peter hadde aldri sagt noko stygt til Torstein, så det var forsmedeleg at han berre måtte finne seg i å bli kalla døll. Han følte seg trakka på liksom. Hadde det vore opp til Peter, hadde Torstein vore ute av hybelhuset for lengst.

Men.... kanskje var det slik at andre oppfatta han som døll også...? Peter såg på husregeldokumentet og alpakkaen som hadde fått navnet hans på seg. "Den seriøse".

Vel, Sara hadde sagt at han ikkje var døll. Kjekt at Sara også gjekk litt i bresjen for å få på plass husreglar, så han slapp å vere aleine om å dra lasset. Å ta ansvar og vere seriøs var jo ikkje dårlege eigenskapar.

Men... Torstein tykte altså Peter var kjedeleg... Kanskje det var på tide at han fann på litt meir sprell? Ikkje noko problem for han det. Han var slett ikkje så døll som Torstein skulle ha det til. Kanskje han ikkje var så spontan, men han hadde mange artige idear. Måtte berre planlegge litt.

Peter tenkte på konfirmantleiren. Nokre av jentene hadde hatt det moro med å erte eit par av gutane. Dei hadde hatt såpe på tannbørstane deira, våte kluter i soveposane og ....mjølfelle over døra. Det var nok meint som ein type flørt. Jentene gjorde det for å fortelle gutane at dei var interessert, men den bodskapen nådde ikkje heilt fram og gutane vart sure.

Peter følte seg med eitt oppglødd og lo for seg sjølv. Mjølfelle! Det skulle han jammen prøve på Torstein. Det var ikkje direkte slemt, sant? Torsten kunne jo tolke det som han ville? Og om han ikkje klarte å ta ein spøk...vel, då var det vel han som var døll, og ikkje Peter?

2020-03-27 06:27 | 0 kommentarer | Lovleg - andre tekster/innlegg, Vinkel-tekster

Sara er heime på hybelhuset og vaskar ettersom det ikkje vart noko av å besøke Gunnhild i vinterferien.

Då støvsugaren byrja å lukte svidd og surt på same tid, skjønte Sara at det var best å la han stå. Ho blanda såpevatn i ei bøtte i staden og gjekk laus på vindaugskarmar, vegglister og golv. Sette på noko bra musikk til arbeidet. Her var det litt av kvart å ta fatt i! Støv var ein ting, men hybelen bar preg av lettvint opprydding etter dei siste festane, så det var både kliss på golvet, brukte snusposar og til og med glasbitar i eit hjørne. Musikken dundra og fylte henne med energi. Ho kjente seg litt sint også. Like greitt å ta det ut på vaskefilla.

Klart at Gunnhild ville ha med Luna heim; dei var jo kjærestar. Men Sara var blitt overraska likevel. Det skjedde liksom så brått, og ho hadde vore heilt klart til å reise. Ho sa til Gunnhild at det var greit, at ho kunne reise heim til Sogndal i staden. Men det var aldri eigentleg eit alternativ. Ingen venta på henne der. Ho hadde annonsert til alle at ho skulle på vinterferie og at ho ikkje kunne vere på planane til jentegjengen. Det ville vore så flaut å seie at turen var avlyst. Sjølv om det berre ville føya seg inn i historia med andre avlyste ferieplanar. Sara skrudde opp musikken litt til og skrubba ekstra hardt på nokre flekker framfor kjøleskåpet.

Heldigvis hadde ho tilgang til dansesalen i vinterferien, og der hadde ho tilbrakt nokre timar. I dansen gløymde ho alt anna, både bekymringar og sinne. Ho elska musikken - og alle dei fine sangtekstane! Nesten som dikt. Dei kunne uttrykke noko ho kjente seg att i utan å vite at ho hadde det slik før ho høyrde songen. Ein dag skulle ho bli skodespelar, men ho kunne også tenke seg å jobbe med dans. Kanskje ein kombinasjon? Ho vart alltid oppløfta når ho tenkte på dette.

Puh.. ein liten pustepause i sofaen. Sjekke telefonen. Ingen meldingar. Instagrambilder av snø, ski, syden, festar… Snap frå Andrine, Susanne.... Og ein snap frå Torstein. Sara heva augebryna. Det var den tredje denne veka. Så ulikt han, Sara skjønte ingenting. Kva var dette? Nokre tretoppar og blå himmel. Han var visst ute på tur.

Ho skrudde opp musikken igjen. Sval, Young Alien.

I'm chasin' happy, my biggest enemy is runnin' faster than I do
I'm chasin' happy, when my biggest fear is havin' somethin' to lose

Sara tok tak i lampa og song nokre strofar i "mikrofonen". Tok nokre trinn bortover gangen. På tide å vaske badet. Kva skulle ho gjort utan musikk - og dans?

2020-03-25 06:22 | 0 kommentarer | Lovleg - andre tekster/innlegg, Vinkel-tekster

Det er vinterferie. Luna blir ufrivillig presentert for foreldra til Gunnhild og syns det er vanskeleg med slike "kjærestegreier".

Etter at foreldra valde å flytte tilbake til Oslo, har David budd på hybel. Sjølv om han lengta tilbake til byen i fjor haust, skjønte han at han ikkje kom til å få finne att det han flytta frå. Og Sandane kjendes meir og meir som heime. Tida var inne for å gjere det han sjølv ville, for ein gongs skuld. Så det vart hybel. «Du har forandra deg sånn!» sa foreldra. Kva dei no meinte med det.

No sit han på bussen til Leikanger. David angrar på at han har sagt ja til å besøke Tina i vinterferien. Sjølv om det berre er frå tysdag til torsdag. «Shit,shit,shit....» tenker han inni seg «Eg veit ikkje korleis ein gjer slike ting». Møte foreldra hennar! Og ein bror. Kanskje venninner? Kva merkelapp skal han presentere seg med? Ein god venn? Typen..? David har aldri drive med slike kjæreste-greier før. Han ser ut av vindauge på tre og fjell som kjem imot han og forsvinn i stor fart. Uråd å feste blikket på noko lenge nok til å få med seg detaljar. Alt går for fort.

David prøver å sjå for seg ulike situasjonar som kan oppstå. Foreldra til Tina vil sikkert like at han er høfleg og tilbyr seg å hjelpe til på kjøkkenet. Men vil dei syns det er rart om han klemmer Tina når dei er tilstades? Eller er det rarere om han ikkje gjer det? Og kor skal han sove? Hvis Tina hadde besøkt han hos foreldra hans, hadde det vore ganske flaut å sei at han ville ha henne på rommet sitt. Ånei, tenk om dei spør han kva han ynskjer - kva vil det rette svaret vere? David ser for seg det eine skrekkscenariet etter det andre: Far hennar fortel artige historiar, men David ler på feil tidspunkt. Mora har lagd favorittretten til Tina, men David er kresen og likar det ikkje. Bror hennar diggar musikk han aldri har høyrt om. Verre og verre. David legg panna mot det kjølige vindauget og let att augo. Han er veldig forelska i Tina, men ho er så anleis enn han. Så han kan aldri vere sikker på kva ho forventar. Kjem ho til å vere fornøgd med den han er - i den nye settingen? Sjansen for å dumme seg ut eller skuffe henne er formidabel.

Så snik det seg inn ein liten tanke. Ein plan. Ei mogleg løysing. Han vil overlate alt til Tina! Ho kan styre dette, sjølvsagt. Han berre viskar ut seg sjølv, følger nøye med på kva Tina syns i ein kvar samanheng og lar henne prate og bestemme. Då må det gå bra. Snart er det torsdag.

2020-03-25 06:00 | 0 kommentarer | Lovleg - andre tekster/innlegg, Vinkel-tekster

Gunnhild går ut for å fise, men Luna oppdagar henne. Luna syns ho er den skjønnaste.

Alex tok ein pause og la seg på senga. Fiska fram ein joint frå under skrivebordet og tente den. Han ville prøve å skrive eit musikkstykke om det, men hadde hittil ikkje fått det til. Det skulle handle om å kunne vere seg sjølv, heilt naturleg og uparfymert. Ikkje noko fake. Ingen hemmelegheiter. Og oppleve å bli tolerert som den ein er. Ja, meir enn tolerert.

Om han hadde klart å uttrykke seg i musikken, ville han kanskje kome over saknet.

Jointen dingla frå munnviken, Alex sette seg halvveges opp i senga og rota rundt i nattbordskuffa. Fann det ha leita etter. Las det siste postkortet frå Jo for sikkert hundrede gang. No var det fleire veker sidan han fekk det. Kanskje det ikkje kom fleire. Det gjorde vondt å tenke på. Alex tok eit djupt drag, lente seg tilbake på senga, pusta ut og let att augo. Lot tankane vandre tilbake i tid.

«Kven tenker du at eg er, Jo?»
Hjertebank. Usikkerhet. 
«Du er den skjønnaste personen eg nokon gong har møtt»
«Skjønnaste..?»
«Ja. Tankane og ideane dine, måten du går på, smilet ditt, dei gode klemmane dine... eg likar deg så veldig, veldig godt. Du lyser opp livet mitt»
«Men eg har jo fortalt deg om det mest skamfulle. All driten. Det er ikkje noko skjønt ved det..»
Blikket i golvet. Sveitte hender. Den ekle kjensla. 
Jo som legg handa si bak nakken hans og snakkar med mjuk stemme.
«Tenk deg ei krukke av leire, Alex. Med eit lys inni. Hvis krukka er perfekt og heil, er det ingen som ser lyset. Og i alle fall ikkje om ho står i solskin heile tida»
«Kva meiner du..?»
«Ei krukke med sprekker er betre. I ei slik uperfekt krukke, med skår og manglande bitar; der blir lyset synleg. Og jo meir stummande mørkt det er rundt, jo meir strålande blir lyset for alle som er i nærleiken».
Alex ser opp og møter blikket til Jo med eit skeivt smil.
«Wow.. kom du på det der heilt av deg sjølv?»
«Nix. Henta det frå bibelen»
Latter. Venskapleg knuffing.
«Jo! Du har aldri eigne idear!»
«Treng ikkje det; for du har jo så mange!»
Knuffingen som går over i ein varm, lang klem.
Klumpen i magen som smeltar utover som ei bylgje av varme. 
«Fritt for å vere med deg resten av livet»
«Fritt for det»

2020-03-09 18:30 | 0 kommentarer | Lovleg - andre tekster/innlegg, Vinkel-tekster

Luna er med Gunnhild heim på "fjellet" i vinterferien. Foreldra til Gunnhild skal vere borte, men...

«Trur du Gunnhild klarar seg heime aleine i vinterferien? Kanskje det var dumt at vi reiste til Bergen?
«Ho klarar seg nok fint. Men no ser det jo ut til at vi set kursen heimover om ikkje lenge uansett»
«Ja, det vart jo ikkje heilt som planlagt, dette her…»

Dei sit på kjøkenet til Grete og Per. Grete har overnatta hos ei venninne. Per har tatt seg ein joggetur.
Bomba hadde gått av rett før dei kom i går kveld, så det kunne ikkje vore dårlegare tima.
Per har vore utru mot Grete som han har vore gift med i 17 år.

«Det var jo veldig uventa, dette her…»
«Ja, og vi kom midt oppi det heile»
Stille.
«Ho vil aldri klare å sitje med huset om ho kastar han ut»
«Men ho kan jo ikkje halde fram i forholdet berre på grunn av økonomien»
«Nei, det ville vore heilt 50-talls…»
Slurpar kaffi.
Stille.
«Vi kan ikkje bli verande her når Grete og Per har så mykje å tenke på»
«Skal vi ringe Johanne på Frekhaug og høyre om dei er heime? Kanskje det passar at vi kjem innom dei i staden?»
«Ja, kanskje vi kan bli der til i morgon, Men for å vere ærleg så føler eg meg ikkje heilt opplagt. Trur eg bryggar på noko»
«Ja, det ser eg på deg. Vent litt, så skal eg sjå om eg har paracet i veska mi».
«Takk. Eg sler oppi meir kaffi til oss».
Ser ut i lufta.
"Livet er jammen ikkje enkelt"
«Det kan jo hende dei klarar å jobbe seg gjennom det?»
«Syns ikkje Grete burde finne seg i det, eg. Det er eit alvorleg tillitsbrot»
«Ja, det er det…»
«Eller veit du om det var første gongen?»
«Veit ikkje. Men har det noko å seie?»
«Kanskje»

«Det er visst ikkje så uvanleg»
«Å vere utru?»
«Hm»

«Det må kjennast som om grunnen fell vekk under beina på ein»
«Ja. Som om ein ikkje veit kven ein er lenger»
«Vanleg betyr ikkje at det er greitt»
«Nei, det er heilt sikkert».

«Du…. Eg tenker på at…Kor glad eg er i fjellet vårt»
«Åja. Der er det godt å bu. Det er stødig som Dovre».

2020-03-09 18:15 | 0 kommentarer | Lovleg - andre tekster/innlegg, Vinkel-tekster

Schizophora har konsert og Luna syng "Et meg" til kjæresten sin.

Jonas las meldinga frå Svein Erik med eit sukk: «Torsdagane er jo øvingsdagen vår!» - og surt fjes. Ja, Jonas burde sagt ifrå før; at han ikkje kunne øve med Gloppengutane i kveld. Han hadde jo visst om denne huskonserten ei stund, for å seie det slik. Søren at han skulle vere så gløymsk og dårleg på å planlegge. Mor hans maste om det heile tida ho også. Han kunne liksom høyre stemma hennar: «Jonas, ein dag gløymer du kva du heiter, du er jo så distre! Men det vel alderen!» Og så den høge latteren når ho tykte ho hadde sagt noko morsomt. Ho hadde kjøpt ein caps til han der det stod «Stengt på grunn av ombygging». Haha…. Ho kunne prøvd det sjølv; gå på vidaregåande og pugge fag - og samtidig spele i 2 band.

Svein Erik og dei andre i Gloppengutane skjønte ikkje kvifor han gadd å spele i Schizophora. For dei var det fest-country som gjaldt. Det var det forsåvidt for Jonas også. Det var Gloppengutane som var gjengen hans. Dei hadde spelt ilag sidan dei byrja på musikkskulen i 6. klasse. Læraren var frå Ørsta og far til Svein Erik kjende ein av karane i Vassendgutane. Ettersom Jonas, Svein Erik og dei andre vart betre og betre på å spele, fekk dei fleire av songane til Vassendgutane på repertoaret: Køyr meg ned te Vik, Pylse og konjakk, Ungkar med dobbelseng, Ho va so fine.. Årevis med øving ilag gav resultat. Det var stas å bli spurd om spele til dans. Til og med før dei var gamle nok til å kome inn på arrangmentet sjølv.

No var Svein Erik sur, men det gjekk nok over. Jonas var van med at både Svein Erik og Billie var litt stressa av og til; det var forståeleg. Dei ville jo berre pushe og samle banda sine og halde motivasjonen oppe. Dei var liksom typane til å ta ansvar. Bra med slike folk; at ikkje var like rotete og distre som han sjølv.

«Under ombygging»… Ja, han var vel det. Det hadde skjedd mykje med han på det personlege planet etter at han byrja på musikklinja på Firda. Han hadde blitt kjend med så mange ulike folk med andre syn på ting enn han sjølv. For ikkje å snakke om anna musikksmak. Interessant, men slitsomt. Han følte nokre gonger at han stod i spagat, med ein fot her og ein der.

Det kom til å bli kult i kveld då. Schizophora skulle spele berre ein song, men den var bra. Han hadde ikkje skjønt bæret av teksten i starten, men Luna hadde forklart at det handla om miljø og kjærleik. Ho var fin i den skinndressen forresten. Han hadde lagt meir merke til det siste tida, kor fin Luna var. Lett på foten der ho dansa og hoppa rundt på scena. Den rå og samtidig varme stemma hennar. Jonas la telefonen i lomma. Blås i Svein Erik. Det kom til å bli ein bra kveld.

2020-03-09 18:13 | 0 kommentarer | Lovleg - andre tekster/innlegg, Vinkel-tekster

Åndenes makt

Sara ligg vaken og stirer inn i augo til Kjartan Lauritzen. Det er så vanskeleg å sove for tida. Tankane går litt hit og dit og ho byrjar å filosofere over vennskap. Ho har jo ganske mange venner. Det er til dømes jentegjengen i Sogndal med bakgrunn i det gamle fotballaget hennar. Ho ser dei ikkje så ofte, men dei er jo der. Dei tar alltid ein fest ilag når dei møtes. Andrine og Susanne er til og med gamle nok til å få kjøpt drikkevarer no, og aldri vanskelege å be. Sara tenker på den store forskjellen det er mellom gjengen i Sogndal og miljøet ho er del av på Sandane og ho får ei filosofisk rynke i panna. Ho føler seg mest heime her på Sandane eigentleg. Dramaklassen er super. Kan ikkje snakke med gjengen i Sogndal om draumen om å bli skodespelar; det ville dei ikkje forstått. Folka frå dramaklassen er sjølvsagt vennene hennar. Og så er det Alex og dei andre på hybelhuset.

Kva er det for ein lyd? Det høyres ut som om nokon går i ei trapp? Nei, det er ikkje mogleg, det er jo midt på natta.

Sara strevar med å sove. Kanskje ho skal telle venner, som å telle sauer, og sjå om det hjelper? Ho smiler til Kjartan. Føler seg heldig som har mange venner. Men Gunnhild er bestevennen hennar. Det er heilt klart. Tenk at det skulle bli slik; det kunne ingen gjette. Det berre vart slik av seg sjølv då Sara ikkje reiste til pappa i haustferien som planlagt og chilla med Gunnhild på hybelen i staden. Dei hadde hatt det så moro ilag. Så skjedde jo det med Lasse. Og då Sara oppdaga at ho var gravid, oppdaga ho samtidig noko anna: Ho var mutt aleine. Til tross for alle bekjente og venner; det var ingen ho kunne dele akkurat dette med. Så vart det Gunnhild som fekk det; den personen som ho trudde hata henne mest. «Eg er gravid». Det hadde berre ramla ut av munnen hennar fordi det vart for stort å ha inni seg, aleine. Den første tanken var at ho like godt kunne ha ropt det ut i det mørke universet. Overraskande nok hadde Gunnhild tatt imot det, lytta, lagt sitt eige til side. Gunnhild hadde ikkje stukke av, men sett seg på sengekanten til Sara. «Dette ordnar vi», hadde ho sagt. Akkurat som om det var hennar problem også. Sara blir varm og glad inni seg når ho tenker på det.

Ho blunkar til Kjartan. Han er nær, men til lite hjelp når ho faktisk treng ein klem. Då er det betre med ein ekte venn. Venner kan snakke om alt; kjærestegreier og slikt. Spørje om ting som virkar teite, gi kvarandre råd. Tulle og le av alt mogleg. Slik har ho det med Gunnhild. Sara er klar over at Gunnhild har sakna gode venner. Difor vil ho prøve å vere ein ekstra god venn for henne. Og tenk at ho skal få vere med Gunnhild heim i vinterferien! Det kjem til å bli kjekt. Sara har laga handleliste og spart pengar. Dei må jo ha litt snop og sånn.

Så høyrer ho eit rabalder! Frå kjellaren?? Ånei, tenk om nokon prøver å kome seg inn døra… Eller om det er eit spøkelse? Sara står opp. Hjertet slår veldig hardt. Godt at ho ikkje er aleine. Ho høyrer at Gunnhild også er vaken. Bestevennen hennar.

2020-03-09 18:12 | 0 kommentarer | Lovleg - andre tekster/innlegg, Vinkel-tekster

Sara og Gunnhild sit ved kjøkenbordet og snakkar om korleis det er med gutar og jenter. Alex deltek også. Ingen kan eige nokon. Luna likar ikkje labels.

Så det er slik det kjennes ut når ein blir elska tilbake! Ivar vaknar tidlegare enn forventa med tanke på kor seint det vart i natt. Ikkje råd å få sove lenger. Han strekker seg i senga. Fantastisk! Han merkar at han rett og slett ikkje klarar å la vere å smile. Den herlege kjensla fyller kroppen og overstyrer trøyttheit og svolt. Kven treng å sove? Kva skal ein med mat? Frida er forelska i han! Sjølv om dei aldri har møttes anna enn på skjermen, så har ho blitt forelska; ho sa det sjølv i natt. Fy søren, ho er så fin! Og smart! Ivar er blitt forelska han og. Å vere forelska er egentleg ganske vondt og slitsomt; han tenker på Sara. Men det herlege, nye, fantastiske er at Frida likar han tilbake. Det var faktisk ho som byrja først, å flørte og sånn. Og ho som sa det først. Wow! Ivar sprett ut ut av senga. Det er ein klisje, ja, men det kjennes som han kan fly. Han slenger på seg kleda og gjer seg klar for å gå ut. Han vil sjå snøkledde fjelltoppar og det mjuke, grå vinterlyset over fjorden. Store kjensler treng space. Han møter heldigvis ingen i trappa eller gangen. Den magiske kjensla blir ikkje avbroten verken av Luna sitt kritiske blikk eller Sara som.... ja.. kva skal han seie? Han ser heilt anleis på henne no enn før. Er ikkje forelska i det heile.

Den friske lufta slår imot han når han opnar døra. Ivar trekk pusten djupt og føler seg som ny. Går nedover gata. Og kjenner at han fins. Fordi han bur i hjartet til Frida.

2020-03-09 18:10 | 0 kommentarer | Lovleg - andre tekster/innlegg, Vinkel-tekster

Luna har vore lenge på skulen og skal møte Gunnhild på vegen heim fordi Gunnhild vil spørje om eit råd.

Luna går heimover så raskt ho kan. Kva var det som nettopp skjedde? Ho kjenner at det brenn i kjakane.
«Du er gal», hadde Gunnhild utbrote. Ja, Luna vart overraska sjølv over dei sterke kjenslene som velta opp i henne då den idioten kasta snøball og traff Gunnhild i ansiktet. Ho hadde kasta tilbake, med ei voldsom kraft. Hvis han hadde stått ved sidan av henne, ville ho slått han rett ned! Det var nesten som eit slags….beskyttarinstinkt. Instinktet overtok for fornufta. Luna hadde mista kontrollen; ho som alltid hadde kontroll!
Og galskapen hadde berre fortsett.... Ho hadde følt seg så sikker på at Gunnhild ville det same som henne då ho bøygde seg fram for å kysse henne. Hadde lest det mellom linjene i meldingane. Følt det gjennom strikkevottane, i pusten hennar. Og så tok ho feil.

Det brenn i kjakane. Av skam.

Når Luna kjem heim på hybelhuset, kjenner ho for alvor kor svolten ho er. Blodsukkeret er langt under minusstreken og forsterkar kjensla av galskap og manglande kontroll. Så ser ho Ivar gjennom dørgløtten. Der sit han i halvmørkret, lent over tastaturet, stirrande inn i skjermen. Luna skjønar ikkje sjølv kvar sinnet kjem frå: «Herregud, Ivar, går det an å vere så opphengt i dataspel som deg!» Stemma er nesten skingrande og ho snakkar altfor høgt utan å klare å hente seg inn. Ivar skvett til, tar av seg headsettet og ser forskrekka på henne. «Kva er det med deg?» Luna fortset i same toneleie: «Du er jo ein hjernedød slave! Er du klar over at desse dataspela er konstruert av den skjulte makteliten for å halde folk passive og unngå opprør mot beståande samfunnsstrukturar? Du er ein fare for demokratiet, Ivar!!»

Ivar tar til motmæle; det er ikkje første gong Luna kjem med slik kritikk. Som henta rett ut av Orwells roman «1984» om overvakingssamfunnet. Søren altså, Luna er liksom alltid slik: Lev livet, men berre gjer det på min måte!

«Eg gjer som eg vil!» ropar han. «Og sidan du er så jævla opptatt av fridom og demokrati, så kan du la vere å trykke dine meiningar på meg heile tida!» Ivar reiser seg halvveges opp frå stolen og viftar med fingeren opp i lufta «Det er nemleg… undertrykking!!»

Luna tar tak i døra hans og lukkar henne med eit smell. Skrekkslagen over å miste tøylane over seg sjølv enda ein gong på kort tid. Ho kjenner at kroppen ristar. Vil galskapen ingen ende ta denne kvelden?

2020-03-09 18:08 | 0 kommentarer | Lovleg - andre tekster/innlegg, Vinkel-tekster

Peter har vore på konfirmantleir, Sara skal klippe Alex, men snakkar med Gunnhild om gule, grøne og brune bananer.

Peter var ganske sliten etter konfirmanthelga; det hadde blitt seine kveldar. Men det som hadde vore mest krevjande var alle spørsmåla han hadde fått. «Er du sånn personleg kristen?» «Har du vore kristen alltid?» «Kva trur du Jesus meinte med at…? Ja, det eine og det andre. Det virka som om konfirmantane trudde han var vaksen og hadde greie på alt. Presten slapp billeg unna, for alle ville berre snakke med Peter og dei andre ungdomsleiarane. Det var litt overveldande.

Peter hadde halde ei andakt for konfirmantgjengen fredagkvelden. Den handla om at bildet vi har av Gud endrar seg frå vi er barn til vi blir vaksne. Han hadde sett ut over gjengen med litt flakkande blikk og kremta usikkert før han starta. «Det er kanskje mange av dykk som har sett for seg Gud som ein snill, gammal gubbe med krøllar og langt skjegg som sit oppe i skyene». Stemma hadde vore litt ustø; det var uvant for Peter å snakke til så mange på ein gong, men han ville ta utfordringa. Kjente at han kom til å vekse på det. Han fortsatte: «Og etterkvart som de skjønar at Gud ikkje er ein gubbe i skyene; så lurer de kanskje på: Kven er Gud då? Kanskje nokre av dykk tenker at Gud rett og slett ikkje fins; når de skjønar at bildet de hadde av han som barn ikkje stemmer. Men eg vil oppmuntre dykk til å søke Gud og bli kjent med nye sider ved han. Det vil de ikkje angre på. Som barn treng vi enkle bilde, men som ungdom og vaksne kan vi forstå enda meir. Ikkje ver redde for at ting endrar seg». Han fortsatte litt til med nokre eksempel på korleis ein kunne bli kjent med Gud på nye måtar. Han var letta då han var ferdig. Eline hadde høyrt på han og sa at han hadde klart seg bra.

«Eg vil vere slik kristen som du er, Peter!» var det nokre av ungdomane som sa etterpå. Peter var blitt veldig overraska. Han var ikkje van med all denne oppmerksomheita. Det kjendes som eit litt for stort ansvar. «De må ikkje følge meg», sa han «De må følge Jesus».

På veg heim frå samlinga, tenkte Peter på det å bli vaksen og finne ut kven ein er. Før var konfirmasjonen teiknet på at ein var vaksen på alle måtar. Slik var det ikkje lenger. Det var greit for Peter; han likte i grunn ikkje så godt brå forandringar. Glidande overgangar passa han best. Men nokre opplevingar stod for han tydelegare enn andre. Å flytte på hybel til dømes. Sjølv om det å flytte på hybel ikkje kunne seiast å vere eit ritual, vart det i alle fall brå overgang til noko nytt. Peter hugsa då han flytta inn på hybelhuset og møtte Sara og Jo for første gong. Og Alex. Alt det nye, ansvaret, forventningane, klare seg sjølv, stå opp for seg sjølv. Peter hadde grua seg. Det var Alex som fekk han til å kjenne seg heime. «Klart vi skal synge bordvers i familien vår». Det lure blikket hans under virvarret med krøllar. Peter hadde kjent seg så trygg saman med han frå første stund. Fin fyr å vere ilag med når ein skulle sjå seg sjølv med andre sine auge.

Snakk om ritual... men då han kom heim, var Alex klar for å snaue seg. Krøllene skulle av! Alt! Det var visst ingen måte å få han til å ombestemme seg på. 
Då Peter høyrde klippemaskina starte opp i hendene på Sara, grøssa han litt. Ikkje berre fordi vindauga stod ope og det var kaldt. Men tenk så anleis Alex kom til å bli utan krøllane…

2020-03-09 07:16 | 0 kommentarer | Lovleg - andre tekster/innlegg, Vinkel-tekster

Gunnhild og Luna kliner på fest, men heng ikkje edru.

Gunnhild er så fin! Luna tenker på henne heile tida. Veit nesten ikkje kvar ho skal gjere av seg. Klarar ikkje å fokusere på noko anna. Ho har vore med jenter tidlegare; det er ikkje nytt for henne. Men det endar jo alltid med.... ingenting. Dei kliner med henne i fylla, vil vere skeive for ein kveld. Og så - ingenting. Ho får vel flykte til musikkrommet igjen; det er det einaste som hjelper når rastløysa tek henne. Det er slik det pleier å vere. Musikken gir henne ein pustepause.

Det er skikkeleg kaldt når ho går mot skulen og ho hutrar i den blå kåpa si. Hendene er kalde og litt såre. Skulle hatt vottar.

Gunnhild er fin, men ikkje så enkel å forstå. «Argon fins i lufta du pustar i kvar dag». Kva skal ein svare på slikt? Luna blir stressa. Det er ho sjølv som pleier å vere den djupe og kryptiske. Den utilgjengelege. Forskjellen er at Luna gjer det for å halde andre unna og beskytte seg sjølv. Gunnhild prøver så altfor hardt å nå fram til folk rundt seg. Resultatet blir uansett avstand. Kvifor skal det vere så vanskeleg?

Luna smiler litt for seg sjølv. Gunnhild er ein av få personar ho kjenner som gir meir meining når ho er full enn når ho er edru. Med alkohol innabords senker ho skuldrene, og flaumen av ord stansar opp. Og så let ho Luna kysse henne. Varmt og mjukt. Eller hardt. Men så får Gunnhild det blikket. Det som inviterer Luna til å kome rett inn i sjela hennar og bli verande der. Det er det blikket som er anleis enn alt anna Luna har opplevd før. Og det er då ho flyktar.

2020-03-09 07:15 | 0 kommentarer | Lovleg - andre tekster/innlegg, Vinkel-tekster

Det er fest på hybelhuset.

Du ser meg ikkje og du veit ikkje kven eg er. Får ikkje vite det heller. Eg pleier å forsvinne i mengda. Det er ikkje meg som pratar mest og høgst. Men på fest løsnar tungebandet bittelitt. Det er både fint og litt dumt. Mange syns det er flaut å bli sitert på ting dei seier i fylla. Ein plumpar ut med så mykje tåpeleg som virkar tøft, klokt eller morosamt idet ein seier det, men som ein ikkje har lyst til å bli minna om etterpå.

Sjølv pleier eg å ende opp med å synge «Sommarfugl i vinterland». Har alltid likt den sangen, og i fylla tykkjer eg at det høyres skikkeleg bra ut når eg drar igang med den. Kunne deltatt på the voice, liksom. Kjempeteit, sjølvsagt. Men er det ikkje slik det blir på fest? Vi endrar fjes, tar av og på masker, kler oss ut - og kler oss nakne. Ingenting er så nake som å synge ein song aleine. Men heldigvis pleier det å drukne i bråket. Ikkje sikkert du la merke til det ein gong.

Eg trur grunnen til at eg likar songen er at eg kjenner meg att i han. Er ikkje flyktning, altså. Men ein slags framand. Den kjensla av å stå aleine i rom fulle av folk.

Gunnhild er stille i kveld. Ser ut som ho leitar, ventar på noko spanande. «Sommarfugl i vinterland» - Ikkje på flukt, men på leit etter sommaren. Kanskje er det berre slik det er å vere ung? Vi har ein draum om å bli fri.

Du kjem til å høyre meg igjen. Meg med songen min, haha.. Gunnhild kjem til å dumpe inn på same fest som meg, på Eid. Ho kjem til å hyle og le medan ho blir tatovert. Sovnar i eit badekar. Telefonen kjem til å ringe desperat. Og eg syng.

Gunnhild kjenner seg også som ein sommarfugl i vinterland; litt framand og frosen. Åja, det blir lenge til sommarvarmen breier seg. Slik må det berre vere. Ikkje alle idear er like gode. men vi må ha litt tid til å fucke opp. Vere sommarfuglar i vinterland, eller randoms i badekar om du vil. Du kan gjerne sitere meg på det.

2020-03-09 07:15 | 0 kommentarer | Lovleg - andre tekster/innlegg, Vinkel-tekster